25 Ocak 2011 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 779 sayılı İlke kararı ile “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı” olarak tescil edilmiş olan taşınmazlara ilişkin alınan tescil kararlarının yeniden görüşülmesine ilişkin yapılan başvuruların, yapıların tescil edilmesine neden olan değerlere sahip olmadığına ilişkin ayrıntılı ve bilimsel nitelikli bilgi ve belgeleri içermesi halinde, koruma bölge kurulu müdürlüklerince gündeme alınabileceğine karar vermişti.

Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının tescil kararlarının, başvuru sahiplerinin ekonomik imkânlarını kullanarak edinecekleri “bilimsel” görüşlere bağlı olarak kaldırılmasını sağlamaya yönelik 779 sayılı İlke Kararının öncelikle 2863 sayılı Yasa ve ilgili yönetmeliklere aykırı olduğu, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun Koruma Bölge Kurulları ve müdürlüklerinin görev ve yetkilerinin kapsamına dair karar alma yetkisi bulunmadığı, daha önceki ilke kararlarıyla çeliştiği, Bakanlık tarafından yani kamu eliyle yapılması gereken incelemenin, menfaati olan kişilere bırakıldığı,  kişilerin ekonomik gücüne bağlı olarak elde edebilmesi mümkün olan görüşler ile Kurullara başvuru hakkı tanınması  eşitlik ilkesine aykırı olduğu, başvuru sahiplerinin başvurularının gündeme alınabilmesi için bir önkoşul olan raporların doğal olarak koruma kurulu kararlarını da etkileyeceği açıklanarak iptali istenmiştir.

İlgili Danıştay Dairesinin gerekçesiz olarak verdiği yürütmenin durdurulması talebinin reddi kararına itirazımız DİDDK tarafından kabul edilerek;

“2863 sayılı Yasanın koruma bölge kurulları arasında koordinasyon sağlama konusunda Koruma Yüksek Kuruluna vermiş olduğu görev ve yetkinin genişletilerek koruma bölge kurulları ve müdürlüklerinin çalışma usul ve esaslarını belirleme konusunda verilen bir yetki olarak değerlendirilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

2863 sayılı Yasa uyarınca, koruma bölge kurullarının ve müdürlüklerinin çalışma usul ve esaslarının belirlenmesi konusunda karar alma yetkisi bulunmayan Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından, korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının tescil kararlarına karşı yapılan itirazların bölge müdürlüklerince, hangi durumda bölge koruma kurulu gündemine alınabileceğine ilişkin olarak tesis edilen dava konusu 779 sayılı ilke kararında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.

Öte yandan, 2863 sayılı Yasa uyarınca, Bakanlıkça tespit edilen veya ettirilen korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının tescilini yapmak ve korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarından özelliklerini kaybetmiş olanlarının tescil kaydını kaldırmak görev ve yetkisi yalnızca koruma bölge kurullarına ait olduğundan, tescil kayıtlarının kaldırılması ile ilgili olarak koruma bölge kurulu müdürlüklerine yapılan başvuruların bu konuda karar alma yetkisi bulunan koruma bölge kurullarınca incelenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, tescil kaydının kaldırılması ile ilgili olarak yapılan başvuruların koruma bölge kurulunca incelenmesini engelleyecek şekilde yapılan düzenlemede bu yönüyle de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçesiyle 779 sayılı ilke kararının yürütmesinin durdurulmasına karar verilmiştir.

YD Kabul Kararı