Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 10 Ağustos 2009 tarih ve 27315 sayılı Resmi Gazete’de yayımladığı “Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki Kültür Varlıklarının Rölöve, Restorasyon, Restitüsyon Projeleri, Sokak Sağlıklaştırma, Çevre Düzenleme Projeleri ve Bunların Uygulamaları İle Değerlendirme, Muhafaza, Nakil İşleri ve Kazı Çalışmalarına İlişkin Mal ve Hizmet Alımlarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” in bazı maddelerinin yürütmesinin durdurulması ve iptali istemi ile Mimarlar Odası tarafından Ekim 2009 yılında açılan davada Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından Yönetmeliğin yürütmesinin durdurulmasına Haziran 2013 tarihinde karar verilmiştir.

Kültür varlıklarının rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri, sokak sağlıklaştırma, çevre düzenleme projeleri ve bunların uygulamaları ile değerlendirme, muhafaza, nakil işleri ve kazı çalışmaları, özel uzmanlık ve teknik bilgi gerektiren işler olduğu için Kamu İhale Kanunu (KİK) kapsamından çıkarılmış olmasına rağmen, dava konusu yönetmelikte özellikle rölöve, restorasyon işleri uzman olmayan kişilerin sorumluluğuna bırakılmakta, isteklilerin mesleki yeterliliklerinin belirlenmesinde bilimsel ve teknik kriterler ile Koruma mevzuatı gözetilmemekteydi.

Bu kapsamda, Mimarlar Odası tarafından 2009 yılında açılan davada, Yönetmeliğin bazı maddelerinin;
-           Restorasyon işinin uzmanlık alanı olmayan kişilerin sorumluluğuna bırakılmasının restorasyon biliminin ilkelerine ve 2863 sayılı Yasaya açıkça aykırı olması,
-           Uzmanlık gerektiren bu işlerin ihalelerinde isteklilerin mesleki niteliklerinin belirlenmesinde gerek koruma mevzuatı gerekse ihale mevzuatında getirilen kuralların gözetilmemesi,
-           Bilimsel ve hukuksal bir temele dayanmayan düzenlemeler getirilmesi,
-           İdarelerin projesi olmayan işlerde bir ön rapora dayanılarak ihale vermesinin kültür varlıklarının korunmasının bilimsel esaslara dayanması gerekliliğini kural altına alan 2863 sayılı Yasaya aykırı olması,
-           İhalelere katılımı kısıtlayıcı hükümler getirilmiş olmasının kültür varlıklarının onarımının 4734 sayılı Kanun kapsamından çıkarılmasının gerekçesinde belirtilen hususlarla bağdaşmaması, ihalelere ilişkin düzenlemelerde bulunması gereken genel hukuk ilkelerine aykırı olması,
-           İhalelerde idarenin takdir yetkisinin sınırlarını belirsizleştiren ve hukuka aykırı tasarruflara yol açabilecek bir düzenlemeler getirilmesi,
-           İlan yapılmaksızın ihale yapılmasının öngörülmüş olmasının, ihalelerde açıklık, şeffaflık, güvenilirlik, rekabet gibi ilkelere aykırı olması
gerekçeleriyle iptali talep edilmiştir.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu; “…dava konusu Yönetmeliğin dayanağını oluşturan 4734 sayılı Kanunun geçici 4 maddesi uyarınca dava konusu Yönetmeliğin Maliye Bakanlığı, Kamu İhale Kurumu ve davalı Bakanlıkça müştereken hazırlanıp, birlikte yayımlanması gerekirken Kültür ve Turizm Bakanlığınca tek başına hazırlanması ve yürürlüğe konulmuş olması nedeniyle dava konusu Yönetmelikte yetki ve şekil unsurları yönünden dayanağı Kanun hükmüne ve hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçesiyle iptali istenen maddelerle birlikte Yönetmeliğin tümü hakkında yürütmenin durdurulmasına karar vermiştir.

Mimarlar Odası olarak, gerek Dairenin gerekse DİDDK’nun iptal gerekçesini gözeterek, restorasyon biliminin ilkelerine ve 2863 sayılı Yasaya uygun  yeni bir Yönetmeliğin, sürdürülen çalışmaların aksatılmasının önüne geçilerek bir an önce hazırlanıp yürürlüğe konulmasının takipçisi olacağımızı belirtiriz.

Değerli kamuoyuna saygı ile sunulur.

MİMARLAR ODASI

YD İtiraz Kararı