 |
|||
|
SEDAD HAKKI ELDEM Biyografi 1908'de İstanbul'da doğdu. 1914-24 tarihleri arasında diplomat olan babasının görevi nedeniyle Cenevre ve Münih'te ilk ve orta öğrenimini tamamladı. 1928 yılında Sanayi-i Nefise Mektebi'nden (DGSA) mezun oldu. 1928-30 yılları arasında kazandığı üç yıllık bursla Fransa, İngiltere ve Almanya'ya gitti. Yurtdışında Perret, Jansen ve Poelzig'in, Türkiye'ye döndükten sonra da bir süre Ankara'da Holzmann ve Mongeri'nin bürolarında çalıştı. Avrupa'da inceleme/araştırma gezileri yaptı. 1930 yılında DGSA Yüksek Mimarlık Bölümü’ne öğretim üyesi olarak girdi. 1931’de Macaristan'da Uluslararası Budapeşte Sergisi'nde Türkiye Pavyonu'nu tasarladı. 1934 yılında Ankara-Tekel Genel Müdürlük Binası Uluslararası Proje Yarışması'nda ilk birincilik ödülünü kazandı; yapı bugün Başbakanlık merkez binası olarak kullanılıyor. 1934'te ulusal mimarlık yapıtlarına ilişkin araştırma kapsamını genişletmek amacıyla "Milli Mimari Semineri" adıyla bilinen çalışmalara başladı. Eldem'in çağdaş Türk mimarlığında önemli bir yeri olan yapıları her zaman dikkatleri üzerine çekmiş; bunların bazıları yeni bir dönemi başlatan yapılar olmuştur: 1939 yılında yaptığı New York Dünya Sergisi'ndeki Türk Pavyonu, II. Ulusal Mimarlık döneminin başlangıcı sayıldı; 1948’de Emin Onat'la birlikte tasarladığı İstanbul Adalet Sarayı ise yeni bir akılcı işlevci dönemi başlattı; 1952'de SOM Firması ve Bunshaft ile birlikte gerçekleştirdiği İstanbul Hilton Oteli ise 1950'lerde egemen olmaya başlayan daha serbest, uluslararası nitelikteki dönemin öncüsü oldu. 1941-1946 yılları arasında Yüksek Mimarlık Bölümü Başkanlığı da yaptığı DGSA’da 46 yıl boyunca mimari proje ve yapı bilgisi derslerini verdi; 1978'de emekli olana kadar bu çalışmaları bilimsel yöntemlerle sürdüren Rölöve ve Restorasyon Kürsüsü'nün yöneticiliğini üstlendi. Emekliliğinin ardından aynı okulda öğretim üyeliğine devam etti ve özel bürosunda çalışmalarını sürdürdü. 1988 yılında aramızdan ayrıldı.Kazandığı Ödüller: 1929'da Paris'te Çağdaş Sanatçılar Sergisi'nde bronz madalya; 1952'de Amerikan Mimarlık Enstitüsü'nün Bölgesel Tasarım Ödülü; 1979'da DGSA onursal doktorluk unvanı; 1983'te Sedat Simavi Mimarlık ve Kent Planlaması Ödülü; 1983'te Kültür Bakanlığı Kültür ve Sanat Ödülü; 1986'da Zeyrek Sosyal Sigortalar Kurumu binası İle Ağa Han Mimarlık Ödülü; 1991'de Mehmet Şerif Paşa Konağı restorasyonu (İstanbul, 1987) ile Europa Nostra Ödülü. Kitapları / Hakkındaki Yayınlar: “Türk Evi Plan Tipleri” (1968 (1954)), “Yapı-Geleneksel Yapı Metodları” (1970 (1967)), “Rölöve I, II” (1968,1977; Feridun Akozan ve Köksal Anadol ile), “Köşkler ve Kasırlar I, II” (1969, 1974), “Türk Bahçeleri” (1976), “Türk Mimari Eserleri” (1976), “Boğaziçi Anıları” (1979), “İstanbul Anıları” (1979), “Topkapı Sarayı, Bir Mimari Araştırma” (1984; F. Akozan ile) ve “Türk Evi I, II, III” (1984, 1986, 1989) yer alır. 1983'te Mimar Sinan Üniversitesi (eski adı Güzel Sanatlar Akademisi) tarafından “Sedad Hakkı Eldem”; 1987'de “Sedad Eldem, Architect in Turkey” (Sibel Bozdoğan, Suha Özkan, Engin Yenal; Sedad Eldem, Türkiye'de Bir Mimar) adlı kitaplar yayımlandı. |