MEHMET ÖZDOĞAN

Biyografi

Prof. Dr. Mehmet Özdoğan 1943 yılında İstanbul’da doğdu. 1963 yılında Robert Koleji’ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Prehistorya Anabilim Dalı’nda eğitime başladı. Prof. Dr. Halet Çambel’in öğrencisi olarak lisans ve doktora eğitimini tamamladı. Aynı kurumda 1970 yılında asistan olarak başladığı akademik yaşamını 2010 yılında yaş haddinden emekliliğine kadar sürdürdü. Özdoğan’ın esas uzmanlık alanı, “neolitik” olarak adlandırılan, tarım ve hayvancılığa dayalı köy yaşantısının ortaya çıkışı ve başka coğrafyalara yayılım sürecinin anlaşılmasıdır. Bu bağlamda kültürel değişimin ana göstergelerinden biri olan mimarinin gelişimi de çalışmalarının odak noktalarından birini oluşturur. “Barınak”ın “ev”e dönüşümü, kutsal yapıların varlığı ve konut yapılarından farklı mimarisi, yüklendikleri anlamlar önemli çalışma konularıdır. Yuvarlak planlı basit kulübelerin dörtgen planlı gelişkin yapılara evrilme sürecinde taşıyıcı sistemin teknolojik gelişimi de tanımlamıştır. Özdoğan, 1964 yılından bu yana aralarında Çayönü, Yarımburgaz ve Aşağı Pınar’ın olduğu Türkiye’nin çeşitli yerlerinde 25 kazı çalışması ve yüzey araştırması yürütmüştür; halen Kırklareli’nde açık hava müzeleri ve kültürel miras projelerini sürdürmektedir. 1990’ların başında Diyarbakır Çayönü’nde Türkiye’nin ilk tarihöncesi dönem arkeolojik açık hava müzesi düzenlemesini gerçekleştirmiştir. 2000’li yıllarda Kırklareli Aşağı Pınar ve Kanlıgeçit açık hava müzelerinin konseptini geliştirmiş ve uygulamaları başlatmıştır. Bu müze projelerinin uygulamaları günümüzde tamamlanmak üzeredir. 2000’li yılların başında Prof. Dr. Ufuk Esin ile birlikte TÜBA Türkiye Kültür Sektörü projesini geliştirmiş ve Türkiye’nin çağdaş bir kültür envanterine kavuşması için çaba göstermiştir. Diğer ilgi alanları arasında arkeoloji tarihi, arkeoloji politikaları, kültür mirasının yönetimi ve çevresel arkeoloji bulunmaktadır. Üyesi olduğu önemli uluslararası bilim kurulları arasında Amerika Birleşik Devletleri Bilimler Akademisi (NAS), Academia Europa, Şanghai Arkeoloji Forumu ve aldığı ödüller arasında ise TÜBA Hizmet ödülü (2001), Vehbi Koç Vakfı (2008) ve İtalya Devlet Cavaliere Nişanı bulunmaktadır. Arkeoloji ve kültürel miras üzerine 25 kitap ile 334 bilimsel makalesi vardır.