Mimarlar Odası tarafından, birincisi 2008 yılında “Bilirkişilik Uygulama Alanları, Sorunlar, Öneriler” başlığıyla, ikincisi 2010 yılında “Etik ve Bilirkişilik” başlığıyla düzenlenen Bilirkişilik Sempozyumu’nun üçüncüsü 16-17 Kasım 2012 tarihlerinde “Değişen Hukukta Bilirkişilik” temasıyla Ankara Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde gerçekleştirildi.
Geçtiğimiz iki yılda gerçekleşen hukuk alanındaki gelişmelerin ve değişimlerin, bilirkişilik alanına doğrudan ve dolaylı olarak yansımalarının masaya yatırıldığı sempozyum, konuyla ilgili tüm aktörlerin kendi bakış açılarını sunmaları açısından oldukça önemliydi.
Açılış konuşmalarında sırasıyla Mimarlar Odası Genel Sekreteri Necip Mutlu, TMMOB Başkanı Mehmet Soğancı, Adalet Akademisi’nden Mehmet Çalışlar ve Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürü Yüksel Hız söz aldılar. Konuşmalarında kurumlarının bilirkişilik alanındaki mevcut ve planlanan çalışmalarına yer veren konuşmacılar iki yılda bir gerçekleşen bu sempozyumun önemine vurgu yaptılar.
Sempozyumun tematik sunuş bölümünde Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu Üyesi ve Bilirkişilik ve Gayrimenkul Değerleme Komitesi Başkanı Ali Ekinci ile komite üyelerinden Huriye Nacar Savat odaların bilirkişilik alanındaki önemini ve bilirkişinin sahip olması gereken özellikleri sıralayarak bilirkişiliğin mevcut davalardaki oranını sayısal örneklerle belirttiler.
Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi 2. Başkanı Sabri Orcan’ın oturum başkanlığını yürüttüğü TBMM’de yer alan üç partinin temsilcilerinin yer aldığı “Yasa Yapanların Gözüyle Değişim” başlıklı oturumda AKP Samsun Milletvekili Mustafa Demir, CHP Çanakkale Milletvekili Ali Sarıbaş ve BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan konuşmalarında bilirkişilik kavramına kendilerinin ve partilerinin bakış açılarına yer verdiler. AKP Milletvekili Mustafa Demir bilirkişilik konusunda etik değerlerde eksiklikler olduğunu ve bu sorunun düzenlemeler yolunun yanı sıra gerekirse ceza uygulamalarıyla takip edilmesi gerektiğini söyledi. Demir konuşmasında, mesleklerin icra edilişi esnasında karşılaşılan sorunların çözümünde başvurulacak meslek yasalarının çıkarılmasının önemini vurguladı. Daha sonra sözü alan CHP Milletvekili Ali Sarıbaş bu konudaki sorunların çözümünde öncelikle odalara sahip çıkılması gerektiğinden ve öğretim kadrosunda eksikleri olan üniversitelerin yetersizliklerinden bahsetti. BDP Şırnak Milletvekili Hasip Kaplan ise katılımcı demokrasinin önemini vurguladığı konuşmasında değişen dünyada bilirkişilik ile birlikte tüm konuların ele alış biçiminin değişmesinin gerekliliğini belirtti.
Mimarlar Odası Genel Sekreteri Necip Mutlu moderatörlüğünde gerçekleştirilen “Baroların, Akademisyenlerin ve Meslek Odalarının Gözüyle Değişim” başlıklı oturumda öncelikle sözü alan Av. Sema Güleç Uçakhan hukukçudan bilirkişi olmaz sözünü doğru bulmadığını; “hukuksal düzenlemelerin yer aldığı her yerde hukukçu da olmalı” kelimeleriyle ifade etti. Bilirkişiliğin bir meslek olmadığının altını çizen Uçakhan yeni hukuksal düzenlemelerde de bilirkişilikle ilgili güzel vurgulamalar olduğunu söyledi. “Bilirkişilik yargının kanayan bir sorunudur” sözleriyle konuşmasına başlayan Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof.Dr. Süha Tanrıver, bilirkişinin öncelikle uzman, tarafsız, bağımsız ve dürüst olmasının şart olduğunu söyledi. Sempozyumun ilk gününün son konuşmacısı olan Mimarlar Odası Bilirkişilik ve Gayrimenkul Değerleme Komitesi üyesi Bülend Ceylan konuşmasında Değişen Hukukta Bilirkişilik temasını kelime anlamları üzerinden toplumu düzenleyen ve devletin yaptırımlarını bildiren değişimlerin tanımı olarak özetledi. Ceylan konuşmasını bugünkü ortamda değişen unsurları sıralayarak ve böyle bir ortamda bağımsız yargının, bağımsız bilirkişiliğin nasıl sağlanacağı sorusunu sorarak tamamladı.
Sempozyumun ikinci günü TMMOB Yönetim Kurulu Üyesi Bahattin Şahin’in başkanlığında yürütülen “Aktörler Gözüyle Değişim” adlı oturumla başladı. Dokuz Eylül Üniversitesi’nden Prof.Dr. Veli Özer Özbek bilirkişiliği içeren kanunların karşılaştırmasını yaparak hukuk alanındaki sürekli değişimlerin uygulamada yarattığı sıkıntıları dile getirdi. Mimarlar Odası Bilirkişilik ve Gayrimenkul Değerleme Komitesi üyesi Ayşen Yılmaz Öğüt ise meslek odalarının bilirkişilik alanında almaları gereken görevleri ve yasadaki değişiklikleri mimar gözüyle masaya yatırdı. Kamulaştırma bilirkişilerinin raporlarıyla sık sık karşılaşan belediyelerin sorunlarını ise Yenimahalle Belediyesi’nden Serhat Celep paylaştığı rapor örnekleriyle izleyenlerle paylaştı.
TMMOB Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet İmran Karaman tarafından yürütülen “Avukat ve Bilirkişiler Gözüyle Değişim” adlı sempozyumun ve günün son oturumunda sözü ilk olarak Ankara Barosu’ndan Av. Taner Güner aldı. Aynı zamanda bilirkişilik de yapan Güler bu görev esnasında karşılaştığı sorunları tüm yönleriyle anlattı. İstanbul Barosu’ndan Av. İsmail Altay ise hukuk alanındaki değişikliklerin mesleklerine etkisini ve hukuk eğitiminin temel problemlerinin uygulamaya yansımalarından bahsetti. Son olarak sözü alan Mimarlar Odası Bilirkişilik ve Gayrimenkul Değerleme Komitesi üyesi olan Arif Alptürk ise yasaların yapılma amacından yola çıkarak yasaların bu kadar hızlı değişimlere açık bir yapı olmadığını, konuyla ilgili meslek dallarının bu hızlı değişim sonucunda paralize olduğunu ve 35 yıllık bir mimar olarak İmar Kanunu ve yönetmeliklere hakim olma konusunda yaşadığı sıkıntıları dile getirdi.
Sempozyumunun forum bölümünün yürütücüsü Mimarlar Odası Bilirkişilik ve Gayrimenkul Değerleme Komitesi üyesi Leman Ardoğan iki günün kısa bir özetini yaparak konuşmalarda katıldığı ve katılmadığı noktaları izleyenlerle paylaştı. Salondaki katılımcıların da katkılarıyla sempozyumda üzerinde durulan konular karşılıklı fikir alış-verişleriyle konuşuldu.
Bu sempozyumla değişen hukukun ve değişen dünya düzeninin bilirkişilik alanına yansımaları tüm aktörler tarafından masaya yatırılmıştır. Mimarlar Odası Sürekli Mesleki Gelişim Merkezi’nin sertifikalı eğitim programları arasında yer alan Kamulaştırma Bilirkişiliği eğitimleri Mimarlar Odası şubelerinde devam etmektedir. Eğitim takvimi http://www.mo.org.tr/smgm/ web adresinden takip edilebilir.